“…YA NE OLSA GEREKTİR, MÜLHİD OLMAYIP”: KIZILBAŞ İLE MÜCADELENİN OSMANLI DİNİ-İDARİ TERTİBİNE KATKILARI
Author :
Abstract
Bu makale özellikle 15. ve 16. yüzyıllarda Osmanlı yönetimi tarafından Anadolu'da gitgide güçlenen Alevi hareketine karşı verilen mücadelenin Osmanlı resmi ideolojisinin gelişimini büyük ölçüde etkilediğini iddia ediyor. Osmanlı kurumlarına, kimliğine, sembollerine ve giderek saray çevresinde artan ortodoks temayüllere muhalefet eden Alevi hareketinin Osmanlı devletinin ideolojik doğasını değiştirdiğini, özellikle ulema ve bürokrasi yönetiminin ve vakanüvislerin söylemlerine dayanarak ortaya koymayı amaçlıyor.
Keywords
Abstract
This article claims that the struggle against Alevism during the 15th and 16th centuries helped Ottoman central administration to create an official ideology. Depending on the ideas of ruling bureaucrats, theologs, and historians of the era, it tries to expose that Alevism, as a challenge to Ottoman identity, symbolism, and growing orthodoxy among the ruling cadre, changed the ideological nature of the Ottoman State.
Keywords
- 1- Barkey, Karen. Empire of Difference: The Ottomans in Comparative Perspective. Cambridge; New York: Cambridge University Press, 2008.
- 2- Celalzade Mustafa. Selimname. (haz.) Ahmet Uğur, Mustafa Çuhadar. Ankara: Başbakanlık Basımevi, 1990.
- 3- Düzdağ, Mustafa. Şeyhülislam Ebussuud Efendi Fetvaları. İstanbul: Enderun Kitabevi, 1972.
- 4- Fleischer, Cornell. Bureaucrat and Intellectual in the Ottoman Empire: The Historian Mustafa Ali (1541-1600). Princeton, New Jersey: Princeton University Press, 1986.
- 5- İbrahim Peçevi. Peçevi Tarihi. (haz.) Murat Uraz. İstanbul: Son Telgraf Matbaası, 1968.
- 6- Imber, Colin. “The persecution of the Otoman Shi’ites according to mühime defterleri, 1565-1585”. Der Islam. 56/2 (1979).
- 7- Inalcık, Halil. The Ottoman Empire: The Classical Age 1300-1600. London: Phoenix Press, 2000.
- 8- Ocak, Ahmet Yaşar. Osmanlı Toplumunda Zındıklar ve Mülhidler (15.-17. Yüzyıllar). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1998.
- 9- Savaş, Saim. XVI. Asırda Anadolu’da Alevilik. Ankara: Vadi, 2002.
- 10- Selaniki Mustafa Efendi. Tarih-i Selaniki. (haz.) Mehmet İpşirli. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1999.
- 11- The Encyclopaedia of Islam (New Edition). Leiden: E. J. Brill, 1986.
- 12- Yıldırım, Rıza. Turkomans Between Two Empires: The Origins of The Qizilbash Identity in Anatolia (1447-1514). Unpublished Ph.D. Thesis, Department of History, Bilkent University. Ankara: 2008.
