Çok uzun yıllardan beri Türk Devlet geleneğinde dinin konumu üzerinde birçok tartışmalar olmuştur. Çeşitli dünya görüşündeki çevreler kendi bakış açıları doğrultusunda bunu kendilerine göre anlamlandırmaya çalışmışlardır. Bunun temelleri Türklerin İslam’a girmeden önceki yıllara kadar uzanır. Devletin Türklerdeki anlamı başka birçok devletten çok büyük farklılık arz eder. Bu yüzden Türk devletlerinde din ve din adamlarının konumu diğer İslam devletlerinden ayrı değerlendirilmelidir. Ancak bu eleştirileri yapanların bu tarihsel süreci yeterince incelemediği de çok açık bir gerçekliktir. Bu makalede dinin Türk devletlerindeki konumunu ve devlet üzerindeki etkisini tarihsel süreç içerisinde anlatmaya ve Türkler için devletin ne ifade ettiğini anlamaya çalışacağız.
Since too many years has had many discussions on the position of religion in the Turkısh State tradition. The circles of various world-views in accordance with their own perspectives have sought meaning for it to themselves. This is the basics of the Turks to İslam dates back to the year before. The meaning of the state for Turks has very big differences than the other states. That's why the Turkish State in religion and the clergy's position should be treated as separate from other Islamic States. However, these criticisms of this historical process is a very open review enough reality. In this article we will try to explain the position of religion and the impact of religion in the historical process and the Turks will try to figure out what the state for.