Author :
Abstract
Çeşitli kaynaklarda Türkistan’ın kalbi olarak isimlendirilen Fergana Vadisi, üzerinden geçen ticaret yollarının ve verimli tarım arazilerinin sayesinde yüzyıllarca bölgeyi kalkındırmıştır. Rusya’nın güneyde ulaştığı son nokta olan vadi, Çin ve İngiltere’nin de dikkatini celbeden bir vahadır. Tüccarların uğrak yeri olan vadi Doğu’da Kaşgar’a, Batı’da Semerkant ve Buhara’ya, Kuzeybatı’da ticaretin bir başka merkezi olan Taşkent’e bağlanmaktadır. Bu şehirlerden gelen yerli ve yabancı tüccarlar XIX. yüzyılda Fergana şehirlerine oldukça canlı bir görünüm kazandırmıştır. Vadinin yamaçlarında yaşayan göçebeler ile ovalarda yaşayan yerlilerin buluşma noktası da ticaretin merkezi olan pazarlar olmuştur. Ticaret dolayısıyla maddi alışverişin yanında kültürel alışveriş her daim canlı kalmıştır. Vadiyi sulayan birçok nehir ve kanalın yanında mikroklima iklimin olması, Türkistan coğrafyasının başka yerinde yetişmeyen çeşitli ürünlerin burada yetişmesine olanak sağlamıştır. XIX. yüzyılda vadi, rekoltenin yüksek olması dolayısıyla pamuk tarımına yönelmiştir.
Keywords
Abstract
The Fergana Valley, which is named as the heart of Turkistan in various sources, has developed the region for centuries thanks to the trade routes and fertile agricultural lands passing over it. The valley, which is the last point reached by Russia in the south, is an oasis that attracts the attention of China and England. The valley frequented by merchants is connected to Kashgar in the east, Samarkand and Bukhara in the west, and Tashkent which is another center of trade in the northwest. Domestic and foreign merchants from these cities gave Fergana cities a very lively appearance in the 19th century. The meeting point of the nomads living on the slopes of the valley and the locals living in the plains was the markets, which were the center of trade. Due to trade, besides material exchange, cultural exchange has always remained alive. Besides the many rivers and canals that irrigate the valley, the microclimate climate has enabled various crops to be grown here. They do not grow elsewhere in Turkistan. In the 19th century, the valley turned to cotton agriculture due to the high yield.
Keywords
- ABDURAKHİMOVA N A (2002) “The Colonial System Of Power In Turkıstan”, Middle
- ABDURAKHİMOVA N A (2002) “The Colonial System Of Power In Turkıstan”, Middle East Studies, No: 34, USA, ss. 242-257.
- ANNANEPESOV M (2003) “Relations Between The Khanates And With Other Powers”,History of Civilizations of Central Asia, Development in contrast: from the sixteenth to the mid nineteenth century, UNESCO, pp, 84-89.
- Barthold W (1997) “Fergana”, İslam Ansiklopedisi, Cilt: IV, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, ss. 558-565.
- BULDUK Ü (2006) Hokand Hanlığı ve İbret'in Fergana Tarihi, Berikan Yayınları, Ankara, s. 52
- ÇAPRAZ H (2011) “Rusya'nın Türkistan'da Hâkimiyet Kurması” SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 24, Isparta, ss. 51-78.
- ÇELİK M B (2016) “Hokand Hanlığı”, Avrasya'nın Sekiz Asrı; Çengizoğulları, Ötüken Neşriyat, İstanbul, ss.527-571.
- FARGONA (2016) Uzbekiston Obidalaridagi Bitikalar,Toşkent.
- GÜNEY E, BOZYİĞİT R, MEYDAN A, KILIÇ T, BULUT İ (2016) Çevrebilim (Ekoloji) Sözlüğü, Çizgi Kitabevi, Konya.
- KARA A (2007) Eski Devirlerden Günümüze Kazakistan ve Kazaklar, Selenga Yayınları,İstanbul.KOÇ D (2015) Rus Elçilik Raporlarına Göre Hokand Hanlığı; XIX. Yüzyılın İlk Yarısı, İdeal Kültür Yayıncılık, İstanbul.
- LAPİDUS İ M (2002) A History of Islamic Societies, United States Of America.
- LECLERCQ J J (2015) Avrupalı Gözüyle Kafkaslar ve Orta Asya; Transkafkasya-Buhara-Fergana-Tanrı Dağları (1890), Çev. Haktan Birsel, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.
- LEVİ S C (2006) “Orta Çağ Asyası'nda Türkistan ve Turan”, Türkler Ansiklopedisi, Cilt I, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, ss. 557-565.
- NALİVKİNA M, NALİVKİN V (2016) Muslim Women of the Fergana Valley; A 19thCentury Ethnography From Central Asia, Düz. M. Kamp, İndiana University Press, Bloomington and İndianapolis, İndiana.
- ODİLOV O (2006) “Ocebennosti Hozyayctvennoy Deyatelnosti Naseleniya Ferganskoy Dolinı v. XIX - Nаçala XX v.” Mijnarodniy Naukoviy Jurnal, No:6/3, pp. 35-38.
- SCHUYLER E (2007) Türkistan: Batı Türkistan, Hokand, Buhara ve Kulca Seyahat Notları, Çev. Firdevs Çetin, Halil Çetin, Paradigma Yayınları, İstanbul.
- STARR S F (2011) Fergana Valley The Heart of Central Asia, Routledge Press, New York, s. 60.
- Togan Z V (1981) Bugünkü Türkili Türkistan ve Yakın Tarihi, Enderun Kitabevi,ZİYAYEV Z (2007) Türkistan'da Rus Hâkimiyetine Karşı Mücadele, Çev. Ayhan Çelikbay, TTK Yayınları, Ankara.
