Author :
Abstract
Anadolu’nun Moğollar tarafından işgâline sebep olan II. Gıyâseddin Keyhüsrev’in 1245 yılında ölümünden sonra, on bir yaşında Selçuklu tahtına geçen büyük oğlu II. İzzeddin Keykâvus’un saltanatı oldukça dalgalı bir süreç takip eder. 1262 yılına kadar birkaç kez tek başına, birkaç kez de müşterek saltanat süren Keykâvus, nihayet 16 yıllık bu karmaşık dönemin ardından 27 yaşında saltanatı ve ülkesini terk etmek zorunda kalır. Keykâvus’un önce Bizans ve daha sonra da Kırım’da geçirdiği gurbet hayatı oldukça dramatik ve bir o kadar da farklı siyasi gelişmelerin yaşandığı bir süreci oluşturur. Moğollar’ın Ayn-ı Câlut Savaşı (1260) ile Memlûkler tarafından durdurulması, Orta Doğu’da dengelerin değişmesine yol açar. Karadeniz’in kuzeyindeki Altın-ordu Devleti’nin bir takım siyasi ve ekonomik sebeplerle Memlûklerle yakın temas kurması, İzzeddin Keykâvus’un hem Memlûkler hem de Altın-ordu devletleri nezdinde diplomatik girişimlerde bulunmasına sebep olmuştur. O’nun bu teşebbüsleri Memlûk sultanı Baybars ve Altın-ordu hükümdarı Berke han tarafından takdirle karşılanır ve kendisi Moğollar’a karşı Türk istiklâlinin temsilcisi olarak kabul edilir. Bu çalışmamızda, II. İzzeddin Keykâvus’un mücadele ile geçen çalkantılı saltanat hayatından ziyade ülke dışında giriştiği diplomatik münasebetler ve istiklâl arayışları dönemin kaynaklarına dayanarak ele alınacaktır.
Keywords
Abstract
The biggest son of Gıyaseddin Keyhusrev II, reign of Izzeddin Keykavus II who accedes to the Seljuk throne in the age of eleven after the death of his father in 1245 who caused of Anatolian occupation by the Mongols was a very undulant period. Keykavus reigned several times as a single-ruler and also several times as part of a ruling elite till 1262. At the end he was obligated to leave his country after this complicated period lasted for 16 years. Life of Keykavus II with homesickness which he leaved through before the Byzantium after than the Crimea is witnessed very touching and interesting political developments. Failure of Mongols in the Ayn Calut War (1260) by the Mamluks caused change of balances in the Middle East. Close contact of the Golden-Army State in the north of the Black Sea which aimed political and economic reasons with the Mamluks caused of diplomatic initiatives of Izzeddin Keykavus both Golden-Army State and Mamluks. This prompted Izzeddin Keykavus’s attempts to be appreciated by Sultan Baybars and Golden-Army State ruler, Berke. He is accepted as representative of Turkish independence against Mongols in the Anatolia at the same time.
Keywords
- Aksarayî, Müsâmeretü’l-Ahbâr (çev. Mürsel Öztürk), Ankara 2000.
- Aksarayî, Müsâmeretü’l-Ahbâr (çev. Mürsel Öztürk), Ankara 2000.
- Anonim, Selçuk-nâme, (Çev. Halil İbrahim Gök-Fahrettin Coşguner, Ankara 2014.
- Bedreddin Mahmud el-AynÎ, Ikdu’l-Cuman fi Tarih-i Ehli’z-Zaman, (Tahkik: Muhammed Muhammed Emin), Kahire 1987.
- Gregory Abû’l- Farac, Abû’l-Farac Tarihi, (Suryanca’dan İngilizce’ye çev. Ernest A. Wallis Budge, İngilizce’den Türkçe’ye çev. Ömer Rıza Doğrul), Ankara 1987, TTK Yay., II. Baskı.
- İbn Abdi’z-Zahir, er-Ravdü’z-Zahir fî Sireti’l-Meliki’z-Zâhir, Fatih Ktp, Arapça yazma, No. 4366//4367, Ayrıca nşr ve İng ter. S.F. Sadeque, (Baybars I of Egypt), Dacca 1956.
- İbn Bibi, el-Evâmirü’l Alâ’iyye Fi’l-Umuri’l- Alâ’iyye, (Selçuk-nâme), (çev. Mürsel Öztürk), Ankara 1996.
- İbnü’s-Serrac, Tuffâhu’l-Ervâh ve Miftâhu’l-İrbâh, (Hzr.N. Gürkan, M. N. Bardakçı, M. S. Sarıkaya), İstanbul 2015.
- Kaymaz, Nejat, Pervâne Mu’înü’d-dîn Süleyman, Ankara 1970.
- Niğdeli Kadı Ahmed, el-Veledü’ş-Şefik ve’l-Hafidü’l-Hâlik, (Ter. Ali Ertuğrul), Ankara 2015. Ocak, Ahmet Yaşar, Popüler İslâm’ın Balkanlar’daki Destanî Öncüsü, Ankara 2011.
- Simon de Saint Quentin, Bir Keşiş’in Anılarında Tatarlar ve Anadolu 1245-1248, (Çev. Erendiz Özbayoğlu), Antalya, 2006.
- Togan, Z. Velidi, Umumî Türk tarihine Giriş, İstanbul 1981, III. Baskı.
- Turan, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul 1993, III. Baskı.
