Author :
Abstract
Kendilerine özgü bir askeri nizama sahip olan Memlûk Devleti 1250-1517 yılları arasında 267 yıl Yakın Doğu’da güçlü bir devlet olarak hüküm sürmüştür. Bu makalede Memlûk Devleti’nin Anadolu’daki gelişmeleri hangi nedenlerle yakından takip ettikleri, Kahire’den başlayarak Diyarbakır’da sona eren ve dönüşle beraber düşünüldüğünde binlerce kilometrelik sefer organizasyonlarını-yaklaşık üç bin kilometre-nasıl düzenledikleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Makalemizde sefer için tahsis edilen parasal kaynaklarla ilgili detaylar, güzergâh üzerindeki şehirlerde yapılan ihtişamlı askeri törenler, Karayülük Osman Bey özelinde bölgenin hassas dengeleri irdelenmektedir. XV. Yüzyıla ilişkin Anadolu kentleriyle ilgili temel Memlûk kaynaklarındaki bilgiler, bölgeye hayat veren Fırat ve Dicle nehirlerinin neden olduğu sıkıntıları aşmak için geliştirilen pratik çözümler, fiziksel ve psikolojik harbin aşamaları ile nihayet Diyarbakır surlarının savaşın mukadderatı üzerindeki etkileri makalede ortaya konmaya çalışılan diğer hususlardır.
Keywords
Abstract
Mamluk State which has a special military system ruled as a powerful state for 267 years in Near East between the dates 1250 and 1517. In this article, It ride to put forward why Mamluk State followed the developments in Anatolia region closely, how they organized the reign of thousands of kilometers (nearly 3000 kilometers) considering there turn starting from Cairo and ending in Diyarbakır. In this study the details related with money that is separated for the siege, the splendid military ceremonies that are done in the cities on the way and sensitive balances of this region depending on the personality of Karayuluk Osman Bey are examined. The other things put forward in the article are the main information in Mamluks correlated with Anatolian cities in 15.th century, the practical solutions that are developed in order to cope with the problems caused by Euphrates and Tigris rivers which are vital, psychological and physical effect of powerful Diyarbakir castle which has affected destiny of the war.
Keywords
- 66 Diyarbakır kalesinin hem iç hem de dış kalesiyle ilgili tarihsel geçmişleriyle beraber sanatsal değerlendirmeleri de içeren bir çalışma için bkz: Gülsen Baş, “Diyarbakır’daki İslam Dönemi Mimarisinde Süsleme”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, Van 2006.
- AKA, İsmail, Mirza Şahruh ve Zamanı, TTK Yay., Ankara 1994, s.180; Yahya Başkan, Orta Anadolu’da
- Tezi, İstanbul 2007.
- Tarih(Ortaçağ Tarihi) Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2005.
- APAK, Âdem, Anahatlarıyla İslam Tarihi, Ensar Neşriyat, C.I. ,İstanbul 2011.
- ATALAR, Münir Osmanlı Devleti’nde Surre-i Humayûn Ve Surre Alayları, Diyanet Yay., Ankara 1999.
- İncelemeleri Dergisi, IV/1989,s.211-247.
- Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, Van 2006.
- ÇETİN, Altan, Memlûk Devleti’nin Kuzey Sınırı, TTK Yay., Ankara 2009.
- ÇETİN, Altan, Memlûk Devletinde Askeri Teşkilat, İstanbul 2007;
- Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Ortaçağ Bilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2005.
- Sosyal Tarihi,(Edit., Mehmet Çelik), Edessa’dan Urfa’ya, C. II, Atılım Üniv. Yay., Ankara 2007.
- Matbaatü’d- Darü’l-Kütüb, Kahire 1972,
- EMECEN, Feridun M., Yavuz Sultan Selim, Yitik Hazine Yay., İstanbul 2011.
- Buhranlar(1422-1438”, Ege Üniversitesi Tarih İncelemeleri Dergisi, Temmuz 2008,s.91-136.
- Durumuna Genel Bir Bakış”, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, Yıl XI, Sayı 22, Eylül 2013, s.133-169.
- Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.12,S. 2, Elazığ 2002, s.359-366.
- Beyrut 1986.
- Kütübü’l-Vesaik, Kahire 2008.
- İlmiyye, Beyrut1992( H.1413)
- Türkler, C.V., Ankara 2002, s,134-143.
- Dergisi, Yıl 2,Sayı 36, 2008, s.133-146.
- KIZILTOPRAK, Süleyman “Memlûk Sistemi”, Türkler, C.V, Ankara 2002, s.320-336.
- Ankara 1972.
- Devri (1412-1421), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1989.
- Tarih Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir 2004.
- SÜMER, Faruk, “Akkoyunlular”,DİA, C.II, İstanbul 1989, s.270-274.
- SÜMER, Faruk, Karakoyunlular, TTK Yay., Ankara 1992.
- UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti Teşkilatına Medhal, TTK Yay., Ankara 1988;
- VARLIK, M.Çetin, “Akkoyunlular”, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, Çağ Yay., İstanbul 1992,
- YİNANÇ, Refet, Dulkadir Beyliği, TTK Yay., Ankara 1989.
- YÜCEL Yaşar, Timur’un Orta Doğu-Anadolu Seferleri Ve Sonuçları, TTK Yay., Ankara 1989.
