Author :
Abstract
Beyrutlu bir Maruni Arap olan Selim Melhame (1849-1937), 20’li yaşlarında İstanbul’a gelmiş ve memur olarak çalışmaya başlamıştır. Melhame, Suphi Paşa ve Safvet Paşa gibi önemli bürokratların desteğini alarak ve güvenlerini kazanarak birçok önemli görevlerde bulunmuştur.1881’de Fransa’nın İstanbul konsolosu ve önemli bir tüccar olan Alexandre Crespin’nin kızı Aimée Crespin evlenmiştir. Bu evlilik Melhame’nin hayatında önemli bir dönüm noktası olmuştur. Ayrıca Selim Melhame’nin Türkçe, Arapça, Fransızca ve İtalyanca bilmesi hızlı bir kariyer yapmasının önemli sebeplerdendir. Selim Melhame hızlı bir yükselişle kısa süre içerisinde Duyun-u Umumiye İdaresi’nde çalışmaya başlamış olup daha sonrasında Duyun-u Umumiye Müdürü (1886-1892) görev yapmıştır. Bu idarede çalıştığı süre boyunca hafiye teşkilatında yer alarak jurnalcilik faaliyetleri ile II. Abdülhamid’in güvenini kazanmıştır. Bu güveni arkasına alarak Cebel-i Lübnan Mutasarrıfı olmak için yoğun bir çaba harcamışsa da bu girişim başarısızlıkla sonuçlanmıştır. 1893’te Osmanlı’nın orman, maden ve ziraat gibi üç önemli gelir kalemini barından Orman ve Ma’âdin ve Zirâat Nezâreti’nin kurulmasıyla nazır olarak atanmıştır. Orman ve Ma’âdin ve Zirâat Nazırı olmasının ardından özellikle II. Abdülhamid’in yakın ilgi duyduğu birçok konuyla ilgili çalışma yürütmüştür. Bu çalışmaları nedeniyle sarayın gözdesi olan Melhame, kısa süre içerisinde hem nezaretteki konumunu güçlendirmiş hem de çeşitli iç ve dış siyasi çevrelerdeki aktif rolüyle II. Abdülhamid’e daha da yakın olmuştur. Özellikle yabancı ülke yönetici ve diplomatlarıyla birçok defa görüşmeler gerçekleştirerek dış ülkelerle “Yıldız” arasında bir köprü vazifesi görmüştür. Melhame yürüttüğü iç ve dış politikadaki ikili ilişkiler sayesinde birçok nişan ve madalya ile taltif edilmiştir. Melhame’nin kardeşleri de onun gücünden yararlanarak önemli mevkilere getirilmiştir. Ayrıca bürokratik ve siyasi ilişkiler ağını daha da güçlendirebilmek için Feride, Marie, Selma ve Leyla isimli kızlarını istikbali parlak önemli kişilerle evlendirmiştir. II. Meşrutiyet’in ilanının ardından Selim Melhame Paşa’nın da isminin yer aldığı yüksek rütbeli Saray görevlinin azli için yapılan gösterilerin ardından İtalya’ya firar etmiştir. Firarın ardından orman, maden ve ziraat işleri başta olmak üzere hakkında birçok konuda yolsuzluk yaptığı gerekçesiyle soruşturmalar yürütülmüştür. Hayatını İtalya’da sürdürmeye devam etmiş olup 1937 yılında bu ülkede ölmüştür.
Keywords
Abstract
Selim Melhame (1849-1937), a Maronite Arab from Beirut, came to Istanbul in his 20s and started working as a civil servant. Melhame held many important positions by gaining the support and trust of important bureaucrats such as Suphi Pasha and Safvet Pasha. In 1881, he married Aimée Crespin, the daughter of Alexandre Crespin, the French consul in Istanbul and an important merchant. This marriage was an important turning point in Melhame's life. Selim Melhame's fluency in Turkish, Arabic, French and Italian were also important reasons for his rapid career. With a rapid rise, Selim Melhame started working at the Duyun-u Umumiye Administration in a short period of time and later served as the Director of Duyun-u Umumiye (1886-1892). During the time he worked in this administration, he gained the trust of Abdülhamid II through his activities as a jurnalist by taking part in the secret service. With this trust behind him, he made an intense effort to become the Mutasarrırıf of Jabal-i Lebanon, but this attempt ended in failure. In 1893, he was appointed as a minister with the establishment of the Ministry of Forestry, Mines and Agriculture, which included three important revenue items of the Ottoman Empire such as forests, mines and agriculture. After he became the Minister of Forestry, Mines and Agriculture, he worked on many issues that Abdülhamid II was particularly interested in. Melhame, who became a favorite of the palace due to these works, both strengthened his position in the ministry and became even closer to Abdülhamid II with his active role in various domestic and foreign political circles. In particular, he held many meetings with foreign rulers and diplomats and acted as a bridge between foreign countries and "Yıldız". Melhame was awarded many decorations and medals for his bilateral relations in domestic and foreign policy. Melhame's brothers were also appointed to important positions by taking advantage of his power. Moreover, in order to further strengthen his network of bureaucratic and political relations, he married his daughters Feride, Marie, Selma and Leyla to prominent people with bright futures. After the declaration of the Constitutional Monarchy II, Selim Melhame Pasha fled to Italy following the demonstrations for the dismissal of high-ranking Palace officials, including Selim Melhame Pasha. After his escape, investigations were carried out against him for corruption in many areas, especially in forestry, mining and agricultural affairs. He continued his life in Italy and died there in 1937.
