Author :
Abstract
Osmanlı Basını Osmanlı çok kültürlülüğünün bir parçası olagelmiştir. Bu durum farklı cemaatlerin gazetecileri arasındaki etkileşimlerden takip edilebileceği gibi aynı zamanda gazeteleri basan kimi matbaaların Müslüman ve gayri-Müslim cemaatlerin ortak kullanımında olmasından da anlaşılabilir. Dahası Osmanlı İmparatorluğu’ndaki dil zenginliğini yansıtan pek çok gazete mevcuttur. Bu gazeteler Ermeni harfleriyle Türkçe ve Yunan harfleriyle Türkçe (Karamanlıca) olarak basılmıştır. Bu çalışma Karamanlıca Basının bazı önemli gazetelerini tanıtmayı amaçlamaktadır. Türk basın tarihi çalışmaları çoğunlukla bu gazeteleri ya görmezden gelir ya da Türk basın tarihinin bir parçası olarak görmez. Oysaki Türkçe basılmaları ve yayın hayatlarının önemli bir bölümü Türk aydınlarla yakın temas içerisinde olup Osmanlı İmparatorluğu’nun devamından yana taraf tutmalarıyla, ayrı bir başlık altında da olsa Türkçe basın kataloglarında yer bulmayı hak etmektedirler. Osmanlı İmparatorluğunun dağılma sürecine girmesiyle, Karamanlıca basın zamanla milliyetçi basın tarafından domine edilir. Nüfus Mübadelesiyle ise Yunanistan’a göç etmek zorunda kalan Karamanlıların çıkardığı gazete, Türk dilli bir gazete olması sebebiyle Yunan makamları tarafından hoş görülmemiştir. Böylece, 1927 yılında Osmanlı çok kültürlülüğünün bir ürünü olan Karamanlıca basın son bulmuştur.
Keywords
Abstract
Ottoman Press was a part of the Ottoman multiculturalism. This can be followed through the interactions between Muslim and non-Muslim journalists. Also, there were cases that non-Muslim publishing houses printed Muslim newspapers. Moreover, there are many newspapers reflecting Ottoman multiculturalism. For example, Armeno-Turkish and Greco-Turkish newspapers published in Turkish with Armenian and Greek scripts respectively. This study aims to present some of the important newspapers of the Karamanlidhika Press, which provides a good example to this multiculturalism. Many studies on the history of the Turkish press either ignore these newspapers or do not consider them as a part of the Turkish press. However, they were published in Turkish and a significant part of their publication life in favour of the continuation of the Ottoman Empire with a close interaction to the Turkish intellectuals. In this sense, they deserve a place in Turkish press catalogues at least under a specific section. With the disintegration of the Ottoman Empire, the Karamanlidhika press is dominated by the nationalist press. After their arrival in Greece with the Population Exchange, the Karamanlidhika press was not tolerated by the Greek political actors as it was in Turkish. Thus, in 1927 the Karamanlidhika press, a product of the Ottoman multiculturalism, came to an end.
Keywords
- Achladi, Evangelia. “The Karamanlidika Periodical Aktis (1913-1915)”. İçinde CulturalEncounters in the Turkish-Speaking Communities of the Late Ottoman Empire, editör Evangelia Balta. Istanbul: Isis Press, 2014.
- Arslan, Ali. “Türkiye’de Rum Basını”. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, sy 3 (2013): 49-113.
- Augustinos, Gerasimos. The Greeks of Asia Minor: Confession, Community, and Ethnicity in the Nineteenth Century. Kent, Ohio: Kent State University Press, 1992.
- Balta, Evangelia. “Gerçi Rum İsek de Rumca Bilmez Türkçe Söyleriz The Adventure of an Identityof the Tripthy: Vatan, Religion and Language”. Türk Kültür İncelemeleri Dergisi 8 (2003): 25-44.
- ———. “Karamanli Press, Smyrna 1845 – Athens 1926”. İçinde İzzet Gündağ Kayaoğlu HatıraKitabı Makaleler, editör Oktay Belli, Yücel Dağlı, ve M. Sinan Genim, 27-33. İstanbul: Türkiye Anıt Çevre Turizm Değerlerini Koruma Vakfı, 2005.
- ———. Karamanlidika : Nouvelles Additions et Compléments I. Athénes: Centre d’Ètudes d’Asie Mineure, 1997.
- Balta, Evangelia, ve Aytek Soner Alpan. Μουχατζηρναμέ / Muhacirnâme Karamanlı Muhacirlerİçin Şiirin Sevdası / Poetry’s Voice for the Karamanlidhes Refugees. İstanbul: İstos Yayın, Baykal, Erol. The Ottoman Press (1908-1923). Leiden: Brill, 2019.
- Clogg, Richard. “A Millet within a Millet: The Karamanlides”. İçinde Ottoman Greeks in the ageof nationalism: politics, economy, and society in the nineteenth century, editör Dimitri Gondicas ve Charles Philip Issawi, 115-42. Princeton, N.J.: Darwin Press, 1999.
- ———. “The Publication and Distribution of Karamanli Texts by the British and Foreign BibleSociety Before 1850, II”. The Journal of Ecclesiastical History 19, sy 02 (Ekim 1968): 57-Çapanoğlu, Münir Süleyman. Basın Tarihine Dair Bilgiler ve Hatıralar. Istanbul: Hür Türkiye Dergisi Yayınları, 1962.
- Koloğlu, Orhan. Osmanlı’dan 21.Yüzyıla Basın Tarihi. Istanbul: Pozitif Yayıncılık, 2006.
- ———. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi. C. 1. 2 c. Istanbul: İletişim Yayınları, Kut, Turgut. “Teodor Kasap”. İçinde TDV İslam Ansiklopedisi, 40:473-75. Istanbul, 2011.
- Özkaya, Yücel. “İzmir’in İşgalinin Anadolu’daki Tepkileri”. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi 1, sy 1 (1988): 65-74.
- Öztoprak, İzzet. Kurtuluş Savaşı’ında Türk Basını. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları,Strauss, Johann. “Is Karamanli Literature Part of a Christian-Turkish (Turco-Christian) Literature”.İçinde Turcologica 83, Cries and Whispers in Karamanlidika Books, editör Evangelia Balta ve Matthias Kappler, 153-200. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2010.
- ———. “Kütüp ve Resail-i Mevkute Printing and Publishing in a Multi-Ethnic Society”. İçindeLate Ottoman Society,The Intellectual Legacy, editör Elisabeth Özdalga. New York: RoutledgeCurzon, 2005.
- ———. “Who Read What in the Ottoman Empire (19th-20th Centuries)”. Arabic Middle Eastern Literatures 6, sy 1 (2003): 39-76.
- Şiviloğlu, Murat R. The Emergence of Public Opinion: State and Society in the Late Ottoman Empire. Cambridge: Cambridge University Press, 2018.
- Tarinas, Stratis D. Ο Ελληνικός Τύπος Της Πόλης. Istanbul: Ekdoseis HXO, 2007.
- Yalman, Ahmet Emin. Modern Türkiye’nin Gelişim Sürecinde Basın 1831-1913. 2. bs. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2020.
- Yust, K. Kemalist Anadolu Basını. Editör Orhan Koloğlu. Ankara: Çağdaş Gazeteciler Derneği Yayınları, 1995.
