I.DÜNYA SAVAŞI’NDA SELANİK’TEN İSTANBUL’A TAŞINAN BİR EĞİTİM KURUMU: FEYZİYE MEKTEPLERİ

Author:

Year-Number: 2017-Volume 9
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : CUMHURİYET TARİHİ
Number of pages: 142-151
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı, Osmanlı Devleti’nde işgale uğrayan bölgelerdeki okullarda eğitim öğretimde ciddi aksaklıklara yol açmıştır. Örneğin Selanik’i 1913’te ele geçiren Yunanlılar, Türklere ait tüm okul binalarına el koymuştur. Selanik’te 1885 yılında Müslüman Türkler tarafından Usul-i Cedit yöntemiyle eğitim vermek amacıyla açılan Feyz-i Sıbyan adlı okulda eğitim öğretim faaliyetlerine ara vermek zorunda kalınmış bir süre sonra da okul tamamen kapanmıştır. Selanik’in işgali üzerine Feyziye’nin neredeyse tüm öğrencileri başta İstanbul olmak üzere anavatana gelmiştir. Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı sırasında Selanik’ten İstanbul’a göç eden ailelerin yoğun talebi üzerine İstanbul’da yeni bir Feyziye Mektebi açılmasına karar verilmiştir. Bu kararın alınmasında Rumeli göçmenlerinin çocuklarının gittikleri okullarda uyum sorunu yaşamaları etkili olmuştur. Ünlü eğitimci Satı Bey’in müdürlüğünü yaptığı ve Yeni Mektep adıyla 1915’te açılan okul, yürüttüğü modern eğitim programları nedeniyle muhacir aileleri arasında büyük ilgi görmüştür. Okulun adı, 1917 yılında Feyziye Mektebine dönüştürülmüş, I. Dünya Savaşı’nın ve Mütareke döneminin olumsuz koşullarına rağmen uyguladığı disiplinli eğitim anlayışı sayesinde tüm ülkede tanınmaya başlamıştır. Bu çalışmada, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı sırasında Rumeli’den göç eden Müslüman Türklerin eğitim öğretim sorunları, Feyziye Mektebi örneği üzerinden irdelenecektir. Ayrıca bulgular ışığında; birçok modern eğitim metotlarının öncüsü ve uygulayıcısı olan Feyziye Mekteplerinin Türk eğitim tarihi içindeki köklü yeri ortaya konmaya çalışılacaktır. Araştırma verileri döneme ilişkin arşiv kaynakları, süreli yayınlar, tetkik eserler ve anılardan oluşmaktadır.

Keywords

Abstract

Balkan Wars and World War I created serious setbacks in education and training at schools in Ottoman Empire regions which were occupied. For instance, The Greek who occupied Salonika in 1913 seized all school buildings that belonged to Turks. Feyz-i Sıbyan school established by Muslim Turks in 1885 in Salonika to provide education with Usul-i Cedit method had to stop education and training activities and later completely closed down. Following the occupation of Salonika, almost all the students of the Feyziye School came to the motherland especially to Istanbul. It was decided to found a new Feyziye School in İstanbul upon the intense demands of the families who immigrated to Istanbul from Salonika during the Balkan Wars and World War I. This decision was affected from the fact that the children of the Rumelia emigrants had trouble adapting to their new schools. The school, titled Yeni Mektep (New School) and managed by the famous educator Satı Bey, was opened in 1915 and attracted great attention of the refugee families due to its modern education programs. Later, the school was transformed into Feyziye School in 1917 and started to be recognized nationwide as a result of its disciplined educational approach despite the negative conditions created by World War I and the Armistice period. This study will examine the problems related to education and training faced by the Muslim Turks who emigrated from Rumalia during Balkan Wars and World War I by addressing the Feyziye School sample. Also, findings will be used to present the long-established position of Feyziye Schools, the pioneer and implementer of various modern education and training methods, in the history of Turkish education. Resrach data will be composed of archived resources regarding the period, periodicals, studies and memoirs

Keywords